Malumunuz, şu sıralar sosyal medyaya bağlanma anlamında yaşanan her türlü probleminde akla gelen ilk şey, kısıtlamalar ve VPN.

 

Konuyu haber sitelerinin cılız ve manipülatif haberlerinden arındırarak, biraz daha teknik detayına inmekte fayda var.

 

Daha önce VPN Nedir? Ne işe yarar? Kurtarıcı mı? ve VPN Kullanımının Önemi Nedir? yazılarımda öneminden, VPN’in ne olduğu, ne olmadığı konusunda bilgi vermiştim.

 

 

İnternet nedir?

 

İnternet internet dediğimiz şey, elektrik gibi üretimi olan bir şey değil. Aslında ofiste veya evde kurduğumuz networklerin dünya çapında olan versiyonu olarak düşünebilirsiniz. Biraz sosyal hayata indirgersek, bir şehri ve o şehirdeki binaları birbirlerine bağlayan yolları düşünebiliriz.

 

Siz nasıl ki, ekmek almak için yola çıkıp fırına gidiyorsanız; Google’dan arama yaparken yaptığınız istek de aynı şekilde kablolar üzerinden Google sunucularına gider, sonucu öğrenir ve ekranınıza getirir.

 

Neden bunu anlattım? Şöyle ki, network konusunda dikkate alınması gereken 2 öngörülemeyen problem ortaya çıkabiliyor; saturation ve bottleneck. Bizi ilgilendiren kısım bottleneck yani darboğaz.

 

 

Bottleneck nedir?

 

Bilindiği anlamıyla darboğaz. Bilinenin aksine ilerleyen bir durum yok aslında network anlamında da. Sosyal hayattan örnekleyecek olursak, 3 şeritli yolda 5 araç yan yana geçebilir mi? Kapasite belli nihayetinde. İnternet için de aynı durum mevcut. Türkiye’nin yurtdışına bağlı olan fiber optik hatlarının belirli bir kapasitesi mevcut. Yurtdışından sunuculara yapılan her istek bu hat üzerinden yurtdışına çıkarak, isteğin yanıtını göstermek için geri gelir. Eğer aynı anda 1 milyon kişiye cevap verebilecek bir hat üzerine, 2 milyon insan talep yaparsa haliyle yavaşlık yaşanır. Tek tek cevabını alan geri döner.

 

Aynı durum toplu alanlardaki internet bağlantılarında da yaşanır. Konuşma, mesajlaşma, internet erişimlerinde istasyonların belli kapasiteleri mevcut. Eğer yoğunluk yaşanırsa, kullanılamaz hale gelir.

 

Ama elbette bu kısıtlama veya engellemelerin olmadığını göstermez. Bunların olmadığı durumlarda yaşanabilecek başlıca problemdir.

 

 

Peki neden VPN ile hızlıca bağlanabiliyoruz?

 

Çünkü ev kullanıcısı altyapı sağlayıcısının ona sunduğu şekilde bağlantı kurmak, yönlendirilen PoPlardan ilerlemek zorundadır. Fakat, verimerkezleri tek altyapıdan değil, çoklu ve yedekli altyapılardan da hizmet verir. İsteğe bağlı olarak farklı yerlerden bağlantıyı route edebilirler.

 

Yahu haber sitelerinin ne suçu var..

 

İnsanlara yeterli bilgiyi vermeden, “bak bak şu var buradan al” diyorlar. İşin teknik yüzünü biliyorlar mı? Hayır. Bilen insan gözü kapalı yönlendirmeler yapmaz. Görünüşte gösterilen ne, “Vatandaşımıza çıkış yolu, ücretsiz VPN servislerinin listesi hurraaa!” Oh bedava VPN, değil mi? Değil.

 

 

 

 

 

VPN ile yaptığınız bağlantılarda arada Vekil Sunucu yer almakta. Standart bağlantılarda ise bu sunucu bulunmuyor. Vekil sunucular da elbette size “free” hizmet veren firmalara ait.

 

Şimdi bir dakika, sizin bütün data trafiğiniz bu “Vekil Sunucu” üzerinden aktarılmakta? Dolayısı ile sizin yaptığınız tüm işlemler her ne kadar şifrelenmiş olsa da Vekil Sunucu tarafında loglanabilir. Yani sizin mobil veya bilgisayarınızdan yaptığınız talep ve görüntülemek istediğiniz veri arada bir yerlerde kötü niyetli kişilerin eline geçebilir.

 

Ücretli olarak hizmet aldığınızda belirtilen hizmetin karşılığının verilmesi zorunluluğu olduğundan, kullanıcı deneyimini geliştirmek için sunucu ağı genişletilir, gerekli güvenlik önlemleri sağlanır, en uygun seçenekler sunulur.

 

Ücretsiz olarak sunulanlarda ise balık istifi diye tabir edebileceğimiz şekilde yığılan müşteriler ve güvenliği pek de önemsenmeyen sunucu sorunu ortaya çıkar. Bedava hizmet veren çoğu VPN sağlayıcısı da aslında burada akan trafiğe göz dikmiş durumda.

 

Ha her ücretsiz olan kötü müdür? Hayır. Bir çok ücretli VPN hizmeti sunan firma ücretsiz hizmet de verip PR çalışması yapmakta. Benim bahsettiklerim bunların dışında, sadece freemium olarak sunulan VPN servisleri.

 

Marka adı vererek bir yerleri yermeyeceğim ama en azından bankacılık veya şifre gerektiren mecralara giriş yaparken ücretsiz VPN hizmetlerini kullanmamanızda fayda var.

 

 

Bir önceki yazımız olan PayPal'a Neler Oluyor? başlıklı makalemizde paypal e-mail, paypal nedir ve paypal vergi istedi hakkında bilgiler verilmektedir.